1. Co to domena internetowa, co to Serwery DNS, czym jest propagacja

– Domena internetowa to po prostu adres strony w internecie – taki, który wpisujesz w przeglądarce.
– DNS to skrót od Domain Name System.
   ()To system, który działa w tle i zamienia domeny (nazwy stron) na adresy IP serwerów.

🔁 Przykład:

• Wpisujesz: twojastrona.pl

• Serwer DNS sprawdza: „Jaki numer IP jest przypisany do tej nazwy?”

• Znajduje: 123.45.67.89

• Twoja przeglądarka łączy się z tym numerem i ładuje stronę.

DNS działa jak książka telefoniczna internetu – tłumaczy imiona (domeny) na numery (IP).
– Propagacja DNS to czas, w którym rozchodzą się nowe informacje o domenie po całym internecie.

2. Hosting (Co to jest serwer wirtualny, jakie środowisko musi być, czym jest konto FTP, czym jest Apache )

☁️ Hosting – co to jest?

• Hosting to usługa, która polega na udostępnieniu miejsca na serwerze, gdzie przechowywane są pliki Twojej strony.
• Można powiedzieć, że to taki wynajęty komputer, który działa 24/7 i udostępnia Twoją stronę wszystkim w internecie.
  

  💻 Co to jest serwer wirtualny (hosting współdzielony)?

  Serwer wirtualny (ang. shared hosting) to najczęściej wybierany rodzaj hostingu.

  • Na jednym fizycznym serwerze znajduje się wiele kont różnych użytkowników.

  • Każdy z nich ma swoją przestrzeń (np. 10 GB na pliki), ale wszyscy dzielą zasoby (procesor, RAM).

  • To tani i prosty sposób na uruchomienie strony – np. bloga, sklepu, portfolio.

  📌 Przykład firm oferujących taki hosting: LH.pl, Home.pl, CyberFolks, OVH, etc.

⚙️ Jakie środowisko musi być na serwerze, żeby działał WordPress?

Aby zainstalować WordPressa, Twój hosting musi spełniać minimalne wymagania techniczne:

🔧 Wymagane środowisko:

• PHP – wersja 7.4 lub nowsza (najlepiej 8.x)
• MySQL – wersja 5.7 lub nowsza, albo MariaDB 10.3+
• Apache lub Nginx – jako serwer www
• Moduł mod_rewrite – dla „ładnych linków” w WordPressie
• SSL (https) – do bezpiecznego połączenia (zazwyczaj darmowy Let’s Encrypt)

📂 Czym jest konto FTP?

FTP (File Transfer Protocol) to protokół, który służy do przesyłania plików między Twoim komputerem a serwerem.

Konto FTP to:

• Login i hasło do serwera plików

• Dzięki niemu możesz:

  • Wgrać pliki WordPressa na serwer

  • Edytować pliki swojej strony

  • Zrobić kopię zapasową

🛠️ Używasz do tego programu typu:

• FileZilla (najpopularniejszy)

• WinSCP

• Total Commander

🔥 Czym jest Apache?

Apache to najpopularniejszy serwer WWW – oprogramowanie, które:

• obsługuje żądania użytkowników (np. gdy ktoś wchodzi na Twoją stronę)

• odsyła im gotowe strony (HTML, PHP itd.)

• działa w tle na serwerze i „serwuje” Twoją stronę do przeglądarki

📌 Działa razem z PHP i MySQL, często w tzw. pakiecie LAMP:

• Linux (system)

• Apache (serwer www)

• MySQL (baza danych)

• PHP (język skryptowy)

3. Bazy danych ( Czym jest MySQL / MarinaDB )

🗃️ Czym jest baza danych?

Baza danych to miejsce, gdzie strona internetowa przechowuje wszystkie informacje:

• treści wpisów i stron,

• komentarze,

• konta użytkowników,

• ustawienia strony,

• dane sklepu (produkty, zamówienia) itd.

Dzięki bazie danych WordPress nie musi trzymać wszystkiego w plikach – dane są przechowywane w formie uporządkowanej, i mogą być łatwo pobierane, modyfikowane lub usuwane.

🐬 Czym jest MySQL?

MySQL to system zarządzania bazą danych (ang. DBMS – Database Management System).

• Używany przez miliony stron (WordPress, Joomla, Magento itd.)

• Działa w tle na serwerze i „obsługuje” bazę danych Twojej strony

• Umożliwia:

  • zapisywanie danych,

  • ich odczyt,

  • aktualizację i usuwanie,

  • łączenie różnych danych w zapytaniach.

📌 Przykład działania z WordPressem:

• Ktoś wchodzi na bloga → WordPress pyta bazę danych MySQL: „Jaka treść ma wpis o tytule X?”

• MySQL odsyła treść → WordPress pokazuje ją użytkownikowi

  🧬 Czym jest MariaDB?

  MariaDB to alternatywa dla MySQL – działa prawie identycznie, ale:

  • Powstała jako „otwarta” wersja po tym, jak MySQL został przejęty przez firmę Oracle

  • Jest w pełni darmowa i open source

  • Jest w 100% kompatybilna z WordPressem

  • Działa szybciej w niektórych zastosowaniach, ma nowe funkcje

  📌 Dla Ciebie jako użytkownika różnicy praktycznie nie widać – WordPress działa tak samo na obu systemach.

4. Klient FTP (do czego służy?)

     📂 Typowe cechy klienta FTP:

• Łączy się z serwerem za pomocą adresu, loginu i hasła.

• Może obsługiwać protokoły zabezpieczone, np. FTPS lub SFTP (nieco inne technologie, ale z podobnym celem).

• Posiada interfejs graficzny (np. FileZilla) lub działa w konsoli (np. ftp, lftp w systemach Unix/Linux).

5. Pobieranie WordPress

🔽 1. Pobierz WordPress

• Wejdź na: https://wordpress.org

• Kliknij „Get WordPress” → „Download WordPress”

• Pobierz plik .zip z najnowszą wersją.

🗂 2. Wypakuj pliki

• Rozpakuj pobrany plik .zip.

• Folder wordpress zawiera wszystkie pliki potrzebne do instalacji.

📂 3. Wgraj na serwer (przez FTP)

• Użyj klienta FTP (np. FileZilla).

• Połącz się z serwerem.

• Skopiuj zawartość folderu wordpress (nie cały folder!) do katalogu publicznego na serwerze, np. public_html.

🛠 4. Utwórz bazę danych

• Zaloguj się do phpMyAdmin (lub panelu hostingu).

• Utwórz nową bazę danych i zapamiętaj:

  • nazwę bazy

  • użytkownika

  • hasło

  • host (często localhost)

🌐 5. Rozpocznij instalację w przeglądarce

• Otwórz stronę: twojadomena.pl

• Zobaczysz kreator instalacji WordPressa.

📝 6. Wprowadź dane

• Wpisz dane bazy danych.

• Ustaw tytuł strony, login, hasło i e-mail administratora.

✅ 7. Zakończ instalację

• Kliknij „Zainstaluj WordPress”

• Zaloguj się do panelu: twojadomena.pl/wp-admin

6. Protokół http i protokół https – różnice + Certyfikat SSL

🔁 HTTP vs HTTPS – główne różnice

🔐 Co to jest Certyfikat SSL?

• SSL (Secure Sockets Layer) – technologia zabezpieczająca połączenie między użytkownikiem a serwerem.

• Certyfikat SSL:

  • Szyfruje dane (np. hasła, dane logowania, karty płatnicze).

  • Potwierdza tożsamość właściciela strony.

  • Pozwala używać protokołu HTTPS.

✅ Korzyści z używania HTTPS + SSL:

• Zwiększone bezpieczeństwo danych.

• Zaufanie użytkowników (zielona kłódka przy adresie).

• Lepsza pozycja w Google (SEO).

• Niezbędny do sklepów, logowania, formularzy.

📥 Skąd wziąć certyfikat SSL?

• Darmowy: Let’s Encrypt

• Płatne: np. Comodo, Sectigo, DigiCert

• Wiele hostingów oferuje darmowy SSL z automatyczną konfiguracją